Ảnh minh họa. (Nguồn: PV/Vietnam+) Cục Khoáng sản Việt Nam vừa có công văn gửi Bộ Tài nguyên và Môi trường báo cáo về thông tin liên quan đến nội dung các phương tiện truyền thông và một số kênh không tin khác như Youtube phản ánh tình trạng khai thác trái phép đá bazan dạng cột trên địa bàn một số huyện thuộc các tỉnh Đắk Nông và Bình Phước.
Theo đó, phía Cục Khoáng sản Việt Nam cho biết sau khi xem xét, đối chiếu các thông tin và trao đổi với Sở Tài nguyên và Môi trường các tỉnh, đơn vị này ghi nhận trên địa bàn các tỉnh Đắk Nông và Bình Phước có hoạt động khai thác khoáng sản trái phép đá bazan dạng cột như các phương tiện truyền thông đã nêu.
[Đại diện Cục Địa chất đề xuất ưu tiên vốn cho điều tra khoáng sản]
Từ thông tin trên, Cục Khoáng sản Việt Nam đề nghị ủy ban nhân dân các tỉnh Đắk Nông, Bình Phước chỉ đạo các ban ngành, chính quyền địa phương vào cuộc kiểm tra và có biện pháp xử lý, đồng thời rà soát các thông tin phản ánh gần đây để báo cáo bằng văn bản với Bộ Tài nguyên và Môi trường, Cục Khoáng sản Việt Nam.
Theo nhận định khách quan của Cục Khoáng sản Việt Nam, nhu cầu đá banzan dạng cột trên thị trường hiện nay là rất lớn, mục đích chính là dùng làm nguyên liệu để cưa xẻ chế biến làm đá ốp lát, đá trang trí mỹ nghệ, ngoài ra còn dùng làm trang trí tiểu cảnh.
Tuy nhiên, do nằm rải rác và thường bị phủ bởi lớp đất phong hóa, ít lộ ra trên bề mặt, do đó thường được người dân phát hiện khi cải tạo lớp đất trồng nông nghiệp hoặc phát hiện trong quá trình khai thác mỏ đá bazan xây dựng tại địa phương.
Loại đá bazan dạng cột này đến nay chưa được đánh giá một cách đầy đủ, gần như chưa được đưa vào Quy hoạch khoáng sản ngành, do đó ảnh hưởng rất lớn đến việc quản lý và cấp phép khai thác.
Đối với các vị trí được người dân phát hiện thường chưa được quy hoạch điều tra, thăm dò kịp thời để cấp phép, có thể diễn ra tình trạng thu gom tiêu thụ trái phép ra thị trường (vai trò quản lý phát hiện ngăn chặn tại cấp xã và huyện là chính).
Với các vị trí được phát hiện trong quá trình khai thác mỏ đá xây dựng bazan làm vật liệu xây dựng thông thường, thì các doanh nghiệp có báo cáo cấp có thẩm quyền cho phép thăm dò đánh giá trữ lượng và xin cấp phép khai thác khoáng sản đi kèm.
Về vấn đề quản lý, cấp phép khai thác thu gom khoáng sản trong quá trình cải tạo vườn đất nông nghiệp, theo Cục Khoáng sản Việt Nam đây là nhu cầu thực tế hiện nay, nhất là đối với đá bazan trên địa bàn các tỉnh Đắk Nông, Đắk Lắk, Bình Phước, Lâm Đồng và Đồng Nai.
Do đó, Cục Khoáng sản Việt Nam đề xuất cần xem xét, bổ sung quy định theo hướng đơn giản thủ tục khi sửa đổi các Nghị định hoặc đưa vào Luật Địa chất và Khoáng sản để trình Quốc hội./.
