Thúc đẩy hợp tác truyền thông về tăng cường quản trị rừng tại Việt Nam. (Ảnh: Hùng Võ/Vietnam+) Nhằm thúc đẩy quản trị rừng tốt và phát triển lâm nghiệp bền vững trong bối cảnh mới, sáng 21/9, tại Hà Nội, Trung tâm Con người và Thiên nhiên phối hợp với Quỹ Quốc tế về Bảo vệ Thiên nhiên đã tổ chức Hội thảo “Chia sẻ kinh nghiệm và hợp tác truyền thông về tăng cường quản trị rừng tại Việt Nam.”
Hoạt động nằm trong khuôn khổ Dự án Tiếng nói vì Rừng Mekong (Voices for Mekong Forests) do Liên minh châu Âu tài trợ.
Chia sẻ tại hội thảo, ông Nguyễn Việt Dũng, Phó Giám đốc Trung tâm Con người và Thiên nhiên cho biết, ngành lâm nghiệp đang chuẩn bị có bước thay đổi mới, đặc biệt là năm đầu tiên triển khai Luật Lâm nghiệp (có hiệu lực từ ngày 1/1/2019) thay thế Luật Bảo vệ phát triển rừng 2004. Tức là, chuyển hướng từ bảo vệ sang chuỗi giá trị (quản lý, bảo vệ, phát triển, sử dụng rừng cho đến chế biến xuất khẩu).
Tuy nhiên, trong bối cảnh độ che phủ rừng đang tiếp tục tăng nhưng chất lượng rừng tự nhiên và đa dạng sinh học rừng lại suy giảm, diện tích rừng trồng tiếp tục mở rộng, thị trường gỗ áp đặt theo tiêu chuẩn quốc tế, đòi hỏi ngành công nghiệp gỗ của Việt Nam cũng như hệ thống quản trị lâm nghiệp càng phải khắt khe hơn.
“Trong bối cảnh đó, rõ ràng công tác thông tin cũng cần có bước đột phá mới. Những can thiệp mới của truyền thông cần thay đổi được bức tranh về quản trị rừng Việt Nam hiện nay, cũng như thúc đẩy những chính sách đưa ra được triển khai hiệu quả, đảm bảo công khai, minh bạch,” ông Dũng nhấn mạnh.
Có chung quan điểm, ông Ngô Văn Hồng-Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu kiến thức bản địa phát triển, Liên minh đất rừng cho rằng, trong bối cảnh quản trị rừng đang “có vấn đề” khi diện tích rừng tự nhiên suy giảm, tình trạng tranh chấp đất đai vẫn đang tiếp diễn, thì vai trò của việc truyền thông cũng cần có sự đổi mới.
“Tôi cho rằng, vai trò của truyền thông, báo chí là cực kỳ quan trọng. Một mặt tuyên truyền tốt các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước đối với công tác quản lý, bảo vệ rừng bền vững. Đồng thời cũng phản ánh được các tiếng nói, các sáng kiến, kinh nghiệm bảo vệ rừng, các mô hình làm giàu từ rừng của người dân đến các cơ quan quản lý, để lan tỏa trên cả nước,” ông Hồng nhấn mạnh.
[Khắc xuất, khắc nhập kiểm lâm: Các ban quản lý rừng lo bị ‘chặt tay’]
Cũng trong khuôn khổ hội thảo, các chuyên gia đã chia sẻ kinh nghiệm và bài học truyền thông của các tổ chức xã hội đã và đang tham gia thực hiện các sáng kiến lâm nghiệp mới, đặc biệt là sáng kiến giảm phát thải khí nhà kính thông qua nỗ lực hạn chế mất rừng, suy thoái rừng, quản lý rừng bền vững…
Hội thảo cũng dành nhiều thời gian thảo luận và xác định các nội dung truyền thông ưu tiên nhằm thúc đẩy quản trị rừng tốt, đồng thời trao đổi về khả năng hợp tác giữa các bên liên quan trong việc xây dựng, thực hiện các hoạt động truyền thông về rừng trong bối cảnh mới.
Riêng đối với sáng kiến bảo tồn và nâng cao trữ lượng cácbon rừng (REDD+) và sáng kiến thực thi lâm luật, quản trị và thương mại lâm sản (FLEGT), ông Hoàng Xuân Thuỷ-Phó Giám đốc Trung tâm Con người và Thiên nhiên cho rằng cần tăng cường truyền thông một số nội dung quan trọng như quyền sử dụng đất rừng và quyền tiếp cận tài nguyên rừng; quản lý rừng bền vững.
Đồng thời, hướng tới chính sách hỗ trợ phát triển lâm nghiệp bền vững (dịch vụ khuyến lâm, giống, tài chính, bảo hiểm; đào tạo nghề rừng); thông tin tiếp cận thị trường lâm sản, tư vấn pháp lý giải quyết tranh chấp; cải thiện hợp tác công tư, hợp tác doanh nghiệp cộng đồng, hộ gia đình trong chuỗi sản phẩm nông lâm sản.
Ngoài các nội dung nêu trên, một số đại biểu cũng góp ý cần thúc đẩy truyền thông về vấn đề sự tham gia của các chủ rừng trong hoạt động quản trị; vấn đề thiếu đất ở và đất sản xuất tại các đồng bào dân tộc thiểu số; tham nhũng đất đai, tranh chấp, xung đột đất đai; vấn đề minh bạch thông tin và trách nhiệm giải trình cũng như tiếng nói đồng thuận của các bên liên quan../.
