'Lưới ma' - sát thủ đối với cá và các sinh vật trên biển Baltic

Những tấm ''lưới ma'' được tìm thấy trên biển. (Nguồn: information.tv5monde.com)

Trên một chiếc thuyền đánh cá nhỏ nhoi, ông Pekka Kotilainen - một nhà khoa học thuộc Viện Môi trường Phần Lan, đang mải miết lọc bỏ rác hay các "lưới ma" đang trôi nổi trong làn nước biếc của Biển Baltic, một trong những tuyến hàng hải nhộn nhịp nhất thế giới, song lại đang có mức độ ô nhiễm cao.

Ông Kotilainen chia sẻ: "Cuối cùng thì chúng tôi thường tìm thấy cái gì đó giống như của tấm lưới đánh cá dài tới cả km." Đó là những đoạn lưới cũ kỹ, rách nát bị ngư dân vứt đi, hoặc cũng có thể là lưới tự đứt rách rồi trôi nổi trong làn nước, nhưng điều quan trọng là chúng vẫn còn nguyên khả năng "sát thủ" đối với cá và các sinh vật biển khác.

Theo ông, các loài cá vẫn có thể bị mắc vào những mảnh lưới này, không thể thoát ra và hậu quả là thối rữa. Cả chim và động vật có vú sống dưới biển cũng có nguy cơ lâm vào tình trạng ấy.

Các cơ quan môi trường và thực phẩm thuộc Liên hợp quốc ước tính rằng "lưới ma" chiếm 1/10 tổng số chất thải nhựa tại các đại dương trên thế giới. Và chúng sẽ biến thành những chiếc bẫy, kể cả đối với những động vật lớn như cá heo và cá voi, khiến những loài vật này chết dần trong đau đớn.

Tìm và vớt "lưới ma" ra khỏi nước là công việc khó khăn vì nhiều người không thể quan sát rõ, theo đó có thể bị vướng vào đá hoặc thậm chí là đắm tàu dưới đáy biển. Tuy nhiên, nếu không cố công tìm kiếm, nhựa cấu tạo nên những tấm lưới này sẽ dần bị các dòng hải lưu bào mòn, qua đó giải phóng các vi hạt nguy hại vào hệ sinh thái.

[ADB khởi động Kế hoạch hành động vì các đại dương Xanh]

Sau nhiều tháng nghiên cứu, các chuyên gia xác định một số khu vực ngoài khơi bờ biển phía Tây của Phần Lan, với truyền thống đánh bắt cá hồi và cá trích, là khu vực có vấn đề về "lưới ma." Chính quyền Phần Lan đã rất tích cực giải quyết tình trạng này trong nhiều năm qua.

Ông Kotilainen chính là thành viên trong nhóm đưa ra sáng kiến đầu tiên dọn sạch vùng biển ngoài khơi Phần Lan. Ông cho biết hai thuyền đánh cá đã được trang bị để "quét" đáy biển bằng cách sử dụng những "chiếc chổi" được thiết kế "mềm nhất có thể."

Trên biển, chiếc tàu đánh cá Kalkas sơn màu đỏ và trắng rung lắc mạnh trong gió Biển Baltic. Khi chiếc tàu di chuyển tới địa điểm phải làm vệ sinh, tàu sẽ đi chậm lại. Thủy thủ đoàn dùng tời để hạ thấp thiết bị vệ sinh dài 14m xuống đáy biển. Một cách từ từ nhưng chắc chắn, con tàu quây lại khu vực dọn dẹp và tiến hành công tác vệ sinh biển.

Theo ông Kotilainen, do có thời gian đóng băng lâu nên tình trạng đánh bắt cá và xả rác thải tại vùng biển Phần Lan cũng thấp hơn so với nước láng giềng Thụy Điển.

Trong khi đó, chuyên gia Markku Saiha thuộc Hiệp hội Ngư dân Phần Lan cho biết người dân cần phải nhận thức rõ hơn về tác động của "lưới ma." Ông nói: "Chúng tôi thường xuyên nhắc mọi người rằng rủi ro luôn luôn tồn tại nếu họ vứt lại lưới đánh cá của mình ở quần đảo hoặc trên bờ biển"./.