Thứ năm, ngày 28/03/2024

Tin tức trong ngành

Trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh, Giải thưởng Nhà nước về văn học, nghệ thuật năm 2022: Những khoảnh khắc thời “hoa lửa”


(05/06/2023 08:22:10)

Hơn 60 năm cầm máy, nhà báo - NSNA lão thành Võ An Khánh (1936-2023) đã ghi lại hàng nghìn bức ảnh giá trị từ nhiều vùng miền của đất nước, trong đó có những khoảnh khắc hào hùng và bi thương thời “hoa lửa” chống Mỹ cứu nước. Đây là tài sản đồ sộ, quý giá mà ông đã dành cả đời mình tích góp, gìn giữ cho thế hệ hôm nay và mai sau. Và niềm hạnh phúc lớn lao đã đến với ông, trong những ngày cuối đời, khi tác phẩm “Anh hùng - Bất khuất - Trung hậu - Đảm đang” của ông vinh dự được tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh năm 2022.


Võ An Khánh tên thật là Võ Nguyên Nhân, sinh ra trong một gia đình có truyền thống cách mạng ở ấp Rạch Lùm, xã Khánh Hưng A, huyện Trần Văn Thời, tỉnh Cà Mau.
 
Người trong giới nhiếp ảnh Cà Mau, Bạc Liêu và đồng bằng sông Cửu Long rất tự hào về Võ An khánh. Ông cũng như liệt sĩ Trần Bỉnh Khuôl - người được truy tặng Giải thưởng Nhà nước năm 2007 - không chỉ là bậc tiền bối, là cánh chim đầu đàn của giới nhiếp ảnh phía Nam, mà còn có nhiều đóng góp đáng trân trọng cho sự nghiệp nhiếp ảnh khu vực và cả nước. Giới nhiếp ảnh địa phương học được ở Võ An Khánh rất nhiều, từ đức tính khiêm tốn, tinh thần thân ái, đoàn kết, đến tính cần cù, nghiêm túc, đầy trách nhiệm trong nghề nghiệp.
 

Bức ảnh “Đội quân tóc dài huyện Cái Nước hành quân ra thị xã Cà Mau đấu tranh chính trị, vạch tội kẻ thù, năm 1966”

Đến với ảnh của Võ An Khánh, người thưởng lãm sẽ được trải tâm hồn mình theo nhiều cung bậc, từ sự sôi động, mạnh mẽ của một thời khói lửa cam go đến sự lắng đọng sâu thẳm của lòng nhân ái, của tình đồng đội… Năm 2007, ông được tặng Giải thưởng Nhà nước với bộ ảnh về đề tài chiến tranh.
 
Năm 2022, với bộ ảnh “Anh hùng - Bất khuất - Trung hậu - Đảm đang” gồm 10 bức ảnh về phụ nữ Nam bộ trong kháng chiến chống Mỹ, ông vinh dự được trao Giải thưởng Hồ Chí Minh. Đó là những tác phẩm sôi sục khí thế đấu tranh: “Đội quân tóc dài huyện Cái Nước hành quân ra thị xã Cà Mau đấu tranh chính trị, vạch tội kẻ thù, năm 1966”; “Kiện tướng chiến hào - Dương Thị Cẩm Vân - người đã liên tục 6 tháng liền bám chiến hào bao vây đánh địch tại chi khu Đầm Dơi - Cà Mau (tháng 6/1966)”; “Hai đồng chí nữ du kích Năm Căn sau giờ trực chiến căng thẳng năm 1968”; “Đống đổ nát của Đồn quân cảnh Cà Mau sau trận đánh cảm tử của anh hùng nữ biệt động Hồ Thị Kỷ, ngày 30/4/1970”; “Chị Bảy Tấn, xóm Hào Sai, xã Trần Hợi dạy học văn hóa dã chiến bên cạnh hầm tránh pháo, trong tầm đạn của đồn Cầu Chữ Y, xã Khánh Hưng (tháng 6/1971)”; “Chị Tư Bích cùng các đồng chí nữ quân trang một đơn vị trực thuộc Cục Hậu Cần, quân khu 9, ngoài việc hoàn thành tốt nhiệm vụ chuyên môn, đơn vị còn tận lực xây dựng cơ quan và gánh vác những việc nặng nhọc khác”; “Trung đội phó đội nữ pháo binh Cái Nước - Huỳnh Thị Dung cùng đồng đội trên đường hành quân ra trận (tháng 3/1973)”; “Chiến sĩ nữ pháo binh Cái Nước áp giải tù binh Bình Hưng sau chiến thắng ở Đòn Dông, Tân Hưng Tây, năm 1973”; “Sinh hoạt của đội nữ pháo binh huyện Cái Nước tại nơi đóng quân, năm 1973”; “Đội nữ pháo binh tỉnh Cà Mau học tập, rèn luyện kỹ năng chiến đấu, chuẩn bị cho ngày giải phóng 20/4/1975”.
 
Những bức ảnh của ông khiến người xem xúc động bởi sự mộc mạc, chân chất, nhưng chứa đựng cả khoảng trời mênh mông ký ức của người dân Nam bộ. Nhà văn Sơn Nam viết: “Những bức ảnh của Võ An Khánh là lời nhắc nhở lòng yêu nước, sự hy sinh của các bậc tiền nhân cho các thế hệ mai sau”.
 
Người xem bị lôi cuốn bởi các hình thức đấu tranh kiên cường, sự hy sinh vô bờ của những người mẹ, người chị Nam bộ. Hình ảnh người mẹ ôm con dạy học trước cửa hầm, bên bụi tre, trong tầm phi pháo của địch mang một vẻ đẹp hiếm thấy. Đội nữ pháo binh tỉnh Cà Mau học tập, rèn luyện kỹ năng chiến đấu, đội quân tóc dài huyện Cái Nước hành quân ra thị xã Cà Mau đấu tranh chính trị, vạch tội kẻ thù… là sự dấn thân quên mình khiến chúng ta xót xa, cảm phục về sức chịu đựng gian khổ, ác liệt của họ.
 
Võ An Khánh không dừng lại ở ảnh hành động, mà còn chú ý đặc tả gương mặt và vóc dáng của những người phụ nữ ấy. Bức ảnh Trung đội phó đội nữ pháo binh Cái Nước Huỳnh Thị Dung là một ảnh chân dung đẹp, cái đẹp khỏe khoắn, tự tin của một nữ chiến sĩ ra trận, toát lên từ ánh mắt, tư thế đến vóc dáng. Các nhân vật nữ trong ảnh Võ An Khánh đều là những con người bình dị, áo vải đơn sơ, mũ tai bèo, vai vác súng cối, tay cầm súng trường mà vẫn bình thản như không.
 
Bức ảnh “Sinh hoạt của đội nữ pháo binh huyện Cái Nước tại nơi đóng quân, năm 1973”

Võ An Khánh từng bộc bạch: những người phụ nữ trong kháng chiến là hậu phương vững chắc, là trụ cột gánh vác mọi việc lớn nhỏ của gia đình để những người cha, người chồng và con yên tâm công tác, chiến đấu. Không những vậy, với tinh thần “giặc đến nhà đàn bà cũng đánh”, “còn cái lai quần cũng đánh”, họ xung trận, thể hiện tinh thần quả cảm của nữ chiến binh Việt Nam kiêu hãnh khi đối mặt với quân xâm lược. Họ xứng đáng với tám chữ vàng “Anh hùng - Bất khuất - Trung hậu - Đảm đang” mà Bác Hồ đã phong tặng.
 
Tất cả đều xuất phát từ tấm lòng nhân ái của một nhà báo, một nghệ sĩ, mà Võ An Khánh thường gọi là “nghĩa đời”. Ông từng chia sẻ: “Tôi được trở thành một nhà báo, nghệ sĩ như ngày nay, thứ nhất là nhờ Đảng. Đảng như ‘một người cha, người mẹ’ đã nuôi dạy, giáo dục tôi lòng tin và sức sống mãnh liệt. Thứ hai là nhờ sự cưu mang, đùm bọc của đồng bào. Đặc biệt, trong tôi còn đó những bóng hình của các bà mẹ, các chị, các em, những người đã giúp tôi sống và chiến đấu. Ơn nghĩa đó đời đời tôi không thể quên được”.
 
Bấy nhiêu thôi cũng đủ nói lên tâm hồn cao đẹp của người nghệ sĩ, nhà báo lão thành Võ An Khánh, cây cao bóng cả của văn nghệ sĩ Cà Mau, Bạc Liêu; tấm gương sáng để các thế hệ trẻ học tập và noi theo.
 
(Theo báo Thể thao và Văn hóa)
 
Nhà báo - NSNA Võ An Khánh (1936-2023)

* Từ năm 1961-1969: công tác tại phòng Nhiếp ảnh - Hội họa, Ban Tuyên huấn tỉnh Cà Mau; 

* Từ năm 1969-1975: Phó trưởng phòng Nhiếp ảnh, Ban Tuyên huấn khu Tây Nam bộ, có thời gian thuộc TTXGP. 

* Sau năm 1975: Phó trưởng Ty Văn hóa - Thông tin tỉnh Minh Hải, Ủy viên BCH Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam (khóa II).

* Giải thưởng Nhà nước năm 2007 và Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học, nghệ thuật  năm 2022.

 
 

Trần Thị Thu Đông - Chủ tịch Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam
Nội san Thông tấn số 5/2023

CÁC TIN ĐÃ ĐĂNG:

Hướng tới Đại hội Công đoàn TTXVN nhiệm kỳ 2023-2028: Hoàn thành đại hội công đoàn cơ sở  (01/06/2023 16:42:07)

Giải báo chí TTXVN 2022: Loạt bài có “sức nặng” (01/06/2023 14:08:52)

“Tác chiến” ở SEA Games 32  (01/06/2023 10:59:27)

Giải thưởng Dế Mèn 2023 đã tìm được “Hiệp sĩ” (01/06/2023 09:39:11)

Kỷ niệm 133 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890-19/5/2023): Sinh hoạt chuyên đề tại ATK Định Hóa (25/05/2023 08:31:58)

Dâng hương tưởng niệm Đại tướng Võ Nguyên Giáp (25/05/2023 08:27:25)

Trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh, Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật năm 2022: Bảy nhà báo Thông tấn được vinh danh (19/05/2023 15:06:06)

Con đường lên mốc biên giới mang tên VNews (19/05/2023 11:35:33)

Kỷ niệm 133 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890-19/5/2023): Công trình thanh niên “Sáng bước ta đi”  (19/05/2023 11:15:58)

Kỷ niệm 133 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890-19/5/2023): Bác Hồ khen thưởng tin hay (18/05/2023 16:45:08)