Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên tại phiên họp các Bộ trưởng ASEAN trong khuôn khổ IPEF. (Nguồn: Bộ Công Thương) Trong thời gian tại thành phố Detroit, bang Michigan, Mỹ, Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã tham dự loạt sự kiện cấp Bộ trưởng gồm phiên thảo luận 2 của Hội nghị Bộ trưởng Thương mại APEC lần thứ 29 (MRT 29), họp Bộ trưởng các nước thành viên Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), họp Bộ trưởng các nước ASEAN trong khuôn khổ kinh tế Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương vì sự thịnh vượng (IPEF).
Trong ngày họp thứ 2 (26/5) theo Chương trình nghị sự MRT 29, các Bộ trưởng đã thảo luận chủ đề "Các biện pháp thúc đẩy thương mại bền vững và bao trùm."
Các Bộ trưởng APEC hoan nghênh và đánh giá cao nỗ lực của các nền kinh tế APEC, đặc biệt là của chủ nhà Mỹ trong việc xây dựng, thiết kế các đề xuất, sáng kiến hướng tới một nền kinh tế bền vững và bao trùm, tập trung vào nhiều lĩnh vực trọng tâm như nền kinh tế sinh học-xanh-tuần hoàn (BCG), chuỗi cung ứng, lao động, giáo dục và đào tạo, bình đẳng giới, các dịch vụ lưu chuyển hàng hóa thiết yếu...
Phát biểu tại phiên 2, Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh Việt Nam duy trì quan điểm “phát triển bền vững, sáng tạo, bao trùm là yêu cầu xuyên suốt trong chiến lược phát triển của đất nước, vì mục tiêu con người, dựa vào con người, do con người.”
Việt Nam luôn nỗ lực thiết kế và xây dựng các chính sách thương mại có tính tổng thể, tương hỗ và gắn kết giữa thương mại xanh, thương mại số và thương mại bao trùm.
[Việt Nam nhấn mạnh APEC cần ưu tiên thảo luận vấn đề cải cách WTO]
Về phía APEC, Bộ trưởng cho rằng APEC cần tiếp tục ưu tiên đẩy mạnh phục hồi kinh tế dựa trên phát triển bền vững, bảo đảm các chuỗi cung ứng thông suốt, tạo thuận lợi cho thương mại-đầu tư tự do và mở, tạo điều kiện thuận lợi cho chu chuyển hàng hóa và dịch vụ, tăng cường hội nhập kinh tế khu vực, khắc phục chuỗi cung ứng bị đứt gãy, góp phần thúc đẩy thương mại tự do, công bằng và bao trùm, mang lại lợi ích thiết thực cho người dân.
Hội nghị MRT 29 đã kết thúc thành công và thống nhất với Tuyên bố của Chủ tịch Hội nghị.
Tại phiên họp Bộ trưởng CPTPP, các thành viên CPTPP đã thảo luận về những nội dung cần tập trung và ưu tiên thực hiện trong bối cảnh hiện nay. Các nước đều cho rằng cần tiếp tục thúc đẩy việc thực thi hiệu quả Hiệp định để mang lại lợi ích đầy đủ và thiết thực cho người dân và doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp vừa và nhỏ, của tất cả các nước thành viên. Để đạt được mục tiêu này, các nước sẽ tiến hành rà soát việc thực thi các lĩnh vực quan trọng của hiệp định.
Về phía Việt Nam, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đánh giá cao vai trò dẫn dắt và sự chủ động của New Zealand với tư cách là nước chủ tịch CPTPP năm 2023 trong việc đề xuất và thực hiện các sáng kiến nhằm nâng tầm Hiệp định CPTPP như là một hiệp định kiểu mẫu của khu vực và thế giới.
Bộ trưởng khẳng định Việt Nam luôn sẵn sàng phối hợp với New Zealand và các nước thành viên CPTPP trong việc triển khai các sáng kiến này.
Tại phiên họp các Bộ trưởng ASEAN trong khuôn khổ IPEF, các Bộ trưởng ASEAN chia sẻ về mục tiêu và những ưu tiên của các nước đối với các trụ cột.
Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên khẳng định Việt Nam sẽ tiếp tục hợp tác chặt chẽ với các nước IPEF, trong đó có các nước ASEAN, để đạt được mục tiêu sớm kết thúc cơ bản đàm phán trong năm nay.
Đối với Trụ cột 3 về kinh tế sạch, Việt Nam mong muốn sẽ có nhiều hoạt động hợp tác giữa các nước ASEAN trong các lĩnh vực sản xuất năng lượng sạch, phát triển và chuyển giao công nghệ và giải pháp loại bỏ khí nhà kính, giải pháp bền vững về đất, nước và đại dương… để góp phần tích cực vào quá trình chuyển đổi năng lượng của mỗi nước, đem lại lợi ích cộng hưởng thiết thực cho tất cả các nước thành viên trong khối.
Trong hai ngày 26-27/5, đoàn Việt Nam do Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên làm Trưởng đoàn đã tham dự Hội nghị Bộ trưởng Khuôn khổ Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương vì sự thịnh vượng (IPEF).
Hội nghị được đồng chủ trì bởi Đại sứ-Trưởng Đại diện Thương mại Mỹ (USTR) Katherine Tai và Bộ trưởng Bộ Thương mại Mỹ Gina Raimondo.
Hội nghị có sự tham gia của 14 nước thành viên gồm: Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Australia, New Zealand, Singapore, Malaysia, Indonesia, Philippines, Thái Lan, Ấn Độ, Brunei, Fiji và Việt Nam.
Tại phiên họp, các Bộ trưởng đã rà soát tình hình đàm phán các nội dung của cả 4 trụ cột và kế hoạch triển khai trong thời gian tới. Cụ thể, các lĩnh vực đàm phán đều đang tiến triển tốt với sự tham gia tích cực trên tinh thần xây dựng của tất cả các nước tham gia.
Đặc biệt, các Bộ trưởng đã ghi nhận sự tiến bộ đáng kể đối với Chương Hỗ trợ kỹ thuật và hợp tác kinh tế - một nội dung rất quan trọng thuộc Trụ cột 1 về thương mại.
Ngoài ra, các nước cũng đã kết thúc cơ bản việc đàm phán lời văn của Trụ cột 2 về chuỗi cung ứng. Theo đó, các nước sẽ tiếp tục thực hiện các bước tiếp theo, bao gồm việc tham vấn trong nước và rà soát pháp lý, để hoàn tất lời văn và chuẩn bị cho việc ký kết, phê chuẩn nội dung này trong thời gian tới.
Các Bộ trưởng nhất trí sẽ tiếp tục hợp tác chặt chẽ để thúc đẩy việc đàm phán tại tất cả các lĩnh vực, song song với đó sẽ xây dựng và triển khai các hoạt động hợp tác, hỗ trợ kỹ thuật, nâng cao năng lực để mang lại lợi ích cụ thể và thiết thực cho các nước thành viên ngay cả trong giai đoạn đàm phán.
Phát biểu tại phiên họp, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đã đánh giá cao những nỗ lực, quyết tâm và kết quả mà các nước đã đạt được cho đến nay; đồng thời khẳng định Việt Nam luôn ủng hộ, sẵn sàng trao đổi với các nước thành viên IPEF để góp phần xây dựng các nội dung thiết thực, phù hợp với điều kiện phát triển của từng thành viên.
Hội nghị Bộ trưởng khuôn khổ Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương vì sự thịnh vượng - IPEF. (Nguồn: Bộ Công Thương) Về tiến trình chung, Việt Nam ủng hộ mục tiêu của Khuôn khổ IPEF về việc cơ bản kết thúc đàm phán tất cả các trụ cột còn lại trong thời gian sớm nhất và hướng tới kết quả tích cực vào cuối năm nay.
Đặc biệt, Bộ trưởng đánh giá cao các nỗ lực của Mỹ trong việc điều phối, tổ chức thảo luận, tiếp thu ý kiến của các nước thành viên để từ đó thống nhất được những cam kết và quy định mang tính tiêu chuẩn cao nhưng cân bằng, có tính đến khác biệt về thể chế và trình độ phát triển của mỗi nước thành viên.
Bộ trưởng cũng kêu gọi các nước thành viên IPEF tiếp tục tôn trọng và áp dụng nguyên tắc đã được thống nhất trước đây khi bắt đầu thảo luận về Sáng kiến Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương là tự nguyện và tôn trọng pháp luật, thể chế chính trị và điều kiện đặc thù của mỗi nước trong cả quá trình đàm phán cũng như thực thi sau này.
Cùng ngày 27/5, Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã có nhiều hoạt động tiếp xúc song phương bên lề với bà Gina Raimondo, Bộ trưởng Thương mại Mỹ, ông Yamada Kenji Nghị sỹ Quốc hội kiêm Thứ trưởng Thương trực Bộ Ngoại giao Nhật Bản.
Tại buổi làm việc với Bộ trưởng Thương mại Mỹ, hai bên đã trao đổi về tình hình đàm phán các nội dung thuộc 3 trụ cột trong khuôn khổ IPEF và thống nhất sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với thành viên IPEF để đạt được những kết quả tích cực hướng tới thành công Hội nghị Bộ trưởng IPEF vào ngày 27/5/2023.
Phía Mỹ khẳng định nguyên tắc đã được Lãnh đạo Mỹ đề ra trong đàm phán các trụ cột trong IPEF là tôn trọng quy định pháp luật, thể chế chính trị và điều kiện đặc thù của các nước thành viên.
Trên cơ sở đó, Mỹ sẵn sàng cùng Việt Nam thảo luận một số linh hoạt cần thiết để vừa đảm bảo các nước tôn trọng hệ thống pháp luật của Việt Nam và cùng nhau hợp tác trên cơ sở đó.
Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhất trí với Mỹ nguyên tắc làm việc trên và khẳng định Việt Nam sẽ cùng phối hợp chặt chẽ với Mỹ và các nước để đảm bảo thành công chung của IPEF.
Ngoài ra, hai bên cũng trao đổi về một số vấn đề thương mại song phương. Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên chia sẻ và ủng hộ quan điểm của Mỹ về thương mại công bằng, không không phân biệt đối xử, không tạo gánh nặng hoặc hạn chế thương mại, hay gây phương hại tới nền sản xuất và người lao động.
Việt Nam cam kết sẽ tiếp tục chủ động hợp tác với Mỹ để giải quyết một cách toàn diện các quan tâm của cả hai nước, qua đó duy trì quan hệ thương mại ổn định, hướng tới cán cân thương mại hài hòa, bền vững, cùng có lợi.
Hướng tới kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam-Nhật Bản, ông Yamada Kenji Nghị sĩ Quốc hội, kiêm Thứ trưởng Thương trực Bộ Ngoại giao Nhật Bản thông báo hai nước đã ký kết 3 dự án hợp tác ODA với tổng trị giá 61 tỷ yen (khoảng 500 triệu USD) gồm Chương trình hỗ trợ ngân sách ODA thế hệ mới cho phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội hậu COVID-19, dự án cải thiện hạ tầng giao thông công cộng tại Bình Dương, dự án cải thiện hạ tầng phát triển nông nghiệp tại tỉnh Lâm Đồng bên lề Hội nghị thượng đỉnh Nhóm các nước công nghiệp phát triển hàng đầu thế giới (G7) tại Hiroshima, từ 20-21/5.
Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên hoan nghênh việc 3 dự án hợp tác ODA vừa được ký kết và nhận định hai bên còn nhiều dư địa để hợp tác trong các lĩnh vực như năng lượng, chế biến thực phẩm, hóa chất, công nghiệp hỗ trợ, công nghệ vật liệu...
Chính phủ Việt Nam cam kết bảo đảm môi trường kinh doanh thông thoáng, ổn định cho doanh nghiệp hai nước yên tâm hoạt động và thành công tại Việt Nam.
Về IPEF, hai Bộ trưởng thống nhất trí quan điểm về tầm quan trọng của chuỗi cung ứng đối với nền kinh tế và phối hợp với các thành viên IPEF tham gia đàm phán với tinh thần tích cực, thể hiện sự hợp tác, góp phần thu hẹp những khác biệt./.
