Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội Lê Tấn Tới trình bày Báo cáo thẩm tra về dự án Luật Cảnh sát cơ động. (Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN) Chiều 21/10, tiếp tục chương trình kỳ họp thứ 2, Quốc hội thảo luận về dự án Luật Cảnh sát cơ động.
Trình bày tờ trình của Chính phủ, Đại tướng Tô Lâm, Bộ trưởng Bộ Công an, cho biết, Pháp lệnh Cảnh sát cơ động đã được thi hành từ ngày 1/7/2014.
Tính chất đặc thù và yêu cầu nhiệm vụ ngày càng phức tạp trong tình hình mới đặt ra yêu cầu phải xây dựng các quy định ở tầm luật để điều chỉnh hoạt động, tổ chức, trang bị, chế độ, chính sách đối với cảnh sát cơ động.
Ngoài ra, việc ban hành Luật nhằm khắc phục những hạn chế, bất cập của Pháp lệnh Cảnh sát cơ động về nguyên tắc hoạt động, nhiệm vụ, quyền hạn, thẩm quyền điều động và công tác phối hợp của cảnh sát cơ động với các cơ quan, tổ chức, lực lượng chức năng có liên quan trong thực hiện nhiệm vụ.
Dự thảo Luật được xây dựng trên cơ sở kế thừa các quy định còn phù hợp của Pháp lệnh Cảnh sát cơ động năm 2013, bổ sung những quy định mới phù hợp với yêu cầu thực tiễn hoạt động của Cảnh sát cơ động.
Đáng chú ý, dự thảo Luật giữ 7 nhóm nhiệm vụ cơ bản của cảnh sát cơ động và bổ sung thêm 2 quyền hạn mới phù hợp với yêu cầu thực tiễn thực hiện nhiệm vụ của cảnh sát cơ động.
[Đại biểu thảo luận tại tổ về các vấn đề kinh tế-xã hội và 2 dự án Luật]
Thứ nhất, cảnh sát cơ động được mang theo người vũ khí, công cụ hỗ trợ, phương tiện, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ vào cảng hàng không và lên tàu bay dân sự trong các trường hợp chống khủng bố, giải cứu con tin, trấn áp đối tượng có hành vi phạm tội nguy hiểm có sử dụng vũ khí; bảo vệ vận chuyển hàng đặc biệt, áp giải bị can, bị cáo phạm tội đặc biệt nghiêm trọng và trường hợp sử dụng tàu bay riêng do cấp có thẩm quyền huy động để kịp thời cơ động giải quyết các vụ việc phức tạp về an ninh, trật tự.
Quyền hạn thứ hai là ngăn chặn, vô hiệu hóa phương tiện bay không người lái và các phương tiện khác trực tiếp tấn công, xâm phạm hoặc đe dọa tấn công, xâm phạm mục tiêu bảo vệ của Cảnh sát cơ động.
Về hệ thống tổ chức của cảnh sát cơ động, Chính phủ xây dựng 2 phương án trình Quốc hội xem xét cho ý kiến. Theo phương án 1, hệ thống tổ chức của Cảnh sát cơ động gồm Bộ Tư lệnh Cảnh sát cơ động và Cảnh sát cơ động Công an tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và giao Bộ trưởng Bộ Công an quy định chi tiết về hệ thống tổ chức của cảnh sát cơ động để đảm bảo thống nhất với quy định của Luật Công an nhân dân năm 2018.
Phương án 2 đề xuất cơ cấu các lực lượng thuộc cảnh sát cơ động gồm 6 lực lượng, trong đó giữ nguyên 4 lực lượng (tác chiến đặc biệt, đặc nhiệm, bảo vệ mục tiêu, huấn luyện, sử dụng động vật nghiệp vụ); bổ sung 2 lực lượng (sử dụng tàu bay, tàu thủy và cảnh sát cơ động dự bị chiến đấu).
Làm rõ hơn tính chất đặc thù của cảnh sát cơ động
Trình bày tờ trình thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội Lê Tấn Tới cho biết đa số ý kiến của Ủy ban Quốc phòng và An ninh nhất trí với dự thảo Luật; tuy nhiên đề nghị, cần nghiên cứu các ý kiến sau đây để tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật.
Một số ý kiến đề nghị chỉ quy định những nhiệm vụ trực tiếp liên quan đến việc thực hiện biện pháp vũ trang do Cảnh sát cơ động chủ trì khi có tình huống phức tạp về an ninh, trật tự đang diễn ra để làm nổi bật tính chất đặc thù của cảnh sát cơ động; hạn chế sử dụng cảnh sát cơ động thực hiện một số nhiệm vụ của lực lượng, đơn vị khác trong công an nhân dân đang đảm nhiệm.
Đại biểu Quốc hội tỉnh Sóc Trăng Hoàng Thanh Tùng phát biểu ý kiến. (Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN) Có ý kiến cho rằng phòng, chống khủng bố đã có lực lượng chuyên trách đảm nhiệm, cảnh sát cơ động chỉ tham gia huấn luyện quân sự, võ thuật cho lực lượng này và lực lượng bảo vệ các bộ, ngành, địa phương, bảo đảm thống nhất trong hệ thống pháp luật, không chồng chéo về nhiệm vụ với các lực lượng khác, đồng thời không phát sinh thủ tục hành chính (các loại giấy phép con...). Các đại biểu đề nghị chỉnh lý cho phù hợp với nhiệm vụ của cảnh sát cơ động đang thực hiện.
Có ý kiến đề nghị quy định bổ sung nhiệm vụ phối hợp giữa cảnh sát cơ động với các lực lượng thuộc quân đội trong tình trạng khẩn cấp về quốc phòng; ý kiến khác đề nghị chuyển nội dung “sử dụng động vật nghiệp vụ bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội” sang Điều 10 dự thảo luật cho phù hợp về nội dung.
Về quyền hạn của cảnh sát cơ động, đa số ý kiến Ủy ban Quốc phòng và An ninh nhất trí quy định như dự thảo Luật. Tuy nhiên, một số ý kiến đề nghị quy định cụ thể, chặt chẽ hơn các trường hợp được “ngăn chặn, vô hiệu hóa phương tiện bay không người lái” ở khoản 3; đồng thời rà soát, đối chiếu với quy định của Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ và pháp luật có liên quan để bảo đảm tính thống nhất trong hệ thống pháp luật, đáp ứng yêu cầu thực tiễn; đề nghị cân nhắc quy định tại khoản 4 vì thẩm quyền xử lý vi phạm hành chính của cảnh sát cơ động đã được quy định tại Luật Xử lý vi phạm hành chính.
Tại phiên thảo luận tổ, đại biểu Nguyễn Phương Hoa (Nam Định) khẳng định sự cần thiết ban hành và thấy rằng trên thực tế thời gian qua ở những điểm nóng đều thấy lực lượng công an, quân đội, trong đó có Cảnh sát cơ động.
"Ở đâu thấy cảnh sát cơ động, ở đó người dân cảm thấy tin tưởng, yên tâm. Việc luật hóa, nâng cấp pháp lệnh lên luật là rất phù hợp," đại biểu này cho ý kiến và đề nghị tiếp tục có những quy định rõ ràng, chặt chẽ, cụ thể hơn với từng điều luật.
Đại biểu Nguyễn Hoàng Mai (Tiền Giang) kiến nghị về điều luật liên quan đến huy động người, phương tiện, thiết bị của Cảnh sát cơ động. Đại biểu này đề nghị phải bổ sung làm rõ quy định thế nào là "cấp bách" để huy động người, phương tiện, thiết bị. Bên cạnh đó, đại biểu cũng đề nghị bổ sung quy định chi tiết tham gia trong trường hợp khẩn cấp./.
