Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh phát biểu tại Đối thoại giữa các nước Ủy viên không thường trực và các nước chuẩn bị làm Ủy viên không thường trực HĐBA LHQ. Ảnh: Lâm Khánh/TTXVN
Cuộc họp có sự tham dự của hơn 100 đại biểu quốc tế và trong nước, gồm đại diện các nước E10-I5 ở thủ đô, các Phái đoàn tại New York và đại diện các Đại sứ quán tại Hà Nội cùng các bộ, ngành thuộc tổ công tác liên ngành về Hội đồng Bảo an.
Sự kiện này có ý nghĩa quan trọng và thiết thực vì đây là cuộc họp quốc tế đầu tiên do Việt Nam đăng cai tổ chức trong khuôn khổ Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc kể từ nhiệm kỳ đầu tiên (2008-2009) đến nay, thể hiện sự tăng cường đóng góp của Việt Nam và thúc đẩy phối hợp giữa các nước E10 nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của Hội đồng Bảo an trong duy trì hòa bình an ninh quốc tế. Đồng thời, sự kiện góp phần cụ thể hóa đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa, là đối tác tin cậy và thành viên có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế, nỗ lực vươn lên đóng vai trò nòng cốt, dẫn dắt tại các diễn đàn đa phương theo tinh thần Chỉ thị số 25/CT-TW ngày 8/8/2018 của Ban Bí thư về đẩy mạnh và nâng tầm đối ngoại đa phương đến năm 2030.
Trong phát biểu dẫn đề tại Hà Nội, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh khẳng định năm 2020 là một năm khó khăn với cộng đồng quốc tế. Đại dịch COVID-19 đã tạo ra một cuộc khủng hoảng về y tế, xã hội và kinh tế đe dọa nghiêm trọng đến hòa bình và an ninh quốc tế, tác động không nhỏ đến hoạt động của Liên hợp quốc, Hội đồng Bảo an. Cùng với đó, thế giới đứng trước nhiều thách thức từ cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn, xu hướng giảm cam kết với các thể chế đa phương, chủ nghĩa dân tộc cực đoan cho đến căng thẳng xung đột tại nhiều khu vực, vấn đề biến đổi khí hậu, khủng bố và tội phạm xuyên quốc gia...
Trong bối cảnh đó, Phó Thủ tướng hoan nghênh các nỗ lực chung của cộng đồng quốc tế để duy trì hòa bình, hợp tác và phát triển, khẳng định sự tin tưởng của các nước thành viên Liên hợp quốc vào vai trò quan trọng của chủ nghĩa đa phương, vai trò điều phối của Liên hợp quốc trong giải quyết các vấn đề toàn cầu.
Phó Thủ tướng kỳ vọng cuộc họp E10-I5 lần này sẽ tăng cường hiểu biết, chia sẻ quan điểm, đánh giá về tình hình quốc tế, các kinh nghiệm chuẩn bị và tham gia công việc Hội đồng Bảo an của các nước Ủy viên không thường trực, từ đó đề ra các phương hướng, biện pháp phù hợp để thúc đẩy các ưu tiên chung tại Hội đồng Bảo an trong thời gian tới.
Phó Thủ tướng nhận định Hội đồng Bảo an đã nhanh chóng thích nghi, điều chỉnh phương thức làm việc để thích ứng với bối cảnh COVID-19 và vẫn tiếp tục là cơ chế đa phương có trách nhiệm chính trong duy trì hòa bình, an ninh quốc tế. Các nước E10-I5 ngày càng đóng vai trò quan trọng hơn tại Hội đồng Bảo an trong việc đưa ra những đề xuất, sáng kiến, văn kiện để thúc đẩy các vấn đề trong chương trình nghị sự của Hội đồng Bảo an.
Trên cơ sở đó, Phó Thủ tướng mong muốn E10 sẽ hợp tác chặt chẽ hơn nữa để đóng góp vào hoạt động của Hội đồng Bảo an, cải thiện tính hiệu quả và minh bạch của cơ quan này.
Nhân dịp này, Phó Thủ tướng nhấn mạnh những cam kết và ưu tiên của Việt Nam tại Hội đồng Bảo an trong nhiệm kỳ của mình, như thúc đẩy chủ nghĩa đa phương và giải pháp đa phương để giải quyết xung đột; tăng cường cam kết quốc tế và tôn trọng Hiến chương Liên hợp quốc, luật pháp quốc tế; thúc đẩy hợp tác giữa Liên hợp quốc với các tổ chức khu vực, tiểu khu vực; phòng ngừa xung đột; bảo vệ thường dân, đặc biệt là các nhóm dễ bị tổn thương và cơ sở hạ tầng thiết yếu trong xung đột vũ trang; tái thiết hậu xung đột, trong đó có khắc phục hậu quả bom mìn.
Trong hai ngày 25 và 26/11, các nước Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an sẽ tham gia các phiên thảo luận về các xu hướng và thách thức tại Hội đồng Bảo an hiện nay, hợp tác giữa các nước E10, phương pháp làm việc của Hội đồng Bảo an, chia sẻ các kinh nghiệm và bài học tốt, hướng tới hợp tác chặt chẽ hơn giữa các nước E10 trong tương lai.
Thông tin về các nước E10-I5
10 nước Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an (E10) được bầu thông qua hình thức bỏ phiếu kín tại phiên họp Đại hội đồng Liên hợp quốc, chia theo khu vực địa lý và có nhiệm kỳ 2 năm. Sau mỗi 1 năm, một nửa số thành viên này sẽ hết nhiệm kỳ và thay bằng 5 nước mới được bầu (I5). Hiện nay, E10 gồm có Việt Nam, Đức, Bỉ, Nam Phi, Indonesia, Niger, Saint Vincent và Grenedines, Estonia, Tunisia, Cộng hòa Dominicana; I5 gồm Na Uy, Cộng hòa Ireland, Kenya, Ấn Độ, Mexico. Đây là lần thứ 3 cuộc họp E10-I5 được tổ chức, tiếp theo các cuộc họp năm 2018 và 2019 do Bỉ và Nam Phi lần lượt chủ trì.