Đến bây giờ, nhiều người dân hai thôn Đồng Lai và Ngọc Thành, xã Đồng Tân, huyện Hữu Lũng, tỉnh Lạng Sơn vẫn chưa hiểu tại sao trên địa bàn xã lại xuất hiện một "đại công trường" hoạt động san, gạt tài nguyên đất rầm rộ ở khu vực thôn Ngọc Thành, giáp Quốc lộ 1A.
Người dân vẫn nghĩ đây là công trình để tạo mặt bằng cho một khu resort nào đó theo chủ trương của tỉnh và huyện. Vì vậy, khi phát hiện ra công trình này đang khai thác tài nguyên đất trái phép để vận chuyển về một số tỉnh dưới xuôi, người dân đã làm đơn trình báo Ủy ban Nhân dân tỉnh Lạng Sơn để làm rõ.
Ngang nhiên khai khác tài nguyên đất trái phép
Theo đơn trình báo gửi Ủy ban Nhân dân tỉnh Lạng Sơn ngày 3/3 vừa qua, từ cuối năm 2019 đến nay, hoạt động khai thác tài nguyên đất đồi ở đây diễn ra rầm rộ, nhộn nhịp và thường xuyên.
Tại công trường luôn có 4, 5 máy xúc, đào công suất lớn làm việc ngày đêm; diện tích khu vực khai thác đã bị đào, xúc đi là rất lớn, khoảng 6-7ha đất đồi.
Nội dung đơn trình báo khẳng định, công trình không được cấp phép này hoạt động rầm rộ và công khai, nhất là từ tháng Hai vừa qua, đã làm hỏng cảnh quan môi trường, đào bới làm tắc nghẽn dòng chảy, gây mất an toàn giao thông và ô nhiễm bụi bẩn.
Khu vực khai thác đất này là của ông Lê Minh Tuân, sinh năm 1965, thường trú tại thôn Rừng Rong, xã Đồng Tân, huyện Hữu Lũng. Đây là người thường xuyên đi mua đất đồi của các hộ dân ở địa bàn.
Nhận thấy rõ tính chất nghiêm trọng của vụ việc, lãnh đạo Ủy ban Nhân dân tỉnh Lạng Sơn đã ra công văn số 1022/VP-KTN giao sở Tài nguyên và Môi trường xuống địa bàn để kiểm tra thực tế, báo cáo đề xuất Ủy ban Nhân dân tỉnh chỉ đạo xử lý.
Qua quan sát thực địa có thể thấy rõ, diện tích đã bị đơn vị này đào bới là rất rộng; nhiều quả đồi đã bị cắt xén, giật cấp. Đặc biệt, việc đào bới đất kéo dài tới sát chân đập nước tưới tiêu của xã. Theo nhiều người dân tại khu vực, mỗi ngày có vài trăm lượt xe ben tải trọng lớn qua lại.
[Lạng Sơn xuất hiện mưa đá do ảnh hưởng của không khí lạnh]
Bà V.T.T ở thôn Ngọc Thành, xã Đồng Tân, sinh sống ngay sát công trường này cho biết, các xe tải trọng lớn lưu thông đã làm đất cát rơi xuống đường, gây ô nhiễm môi trường, bụi bẩn khi trời nắng, lầy lội và trơn trượt khi trời mưa, ảnh hưởng nhiều đến đời sống sinh hoạt của các hộ dân ở nơi đây.
Ông Trần Văn Tất, Trưởng thôn Đồng Lai, xã Đồng Tân bức xúc “tôi được biết người dân đã bán cho đơn vị khai thác kia với giá khoảng 30 triệu đồng/sào đất đồi. Việc mua bán cũng không thông qua thôn nên cũng không nắm được. Thấy họ đào đất nhiều quá, gần sát chân đập thủy lợi Hố Lỷ gần đó nên tôi đã đi kiểm tra và cũng báo cho chính quyền địa phương.”
Cũng theo tìm hiểu của phóng viên, ngày 17/12/2019, ông Lê Minh Tuân (chủ sở hữu công trường trên) đã được Ủy ban Nhân dân huyện Hữu Lũng ra quyết định cấp phép tại khu vực thửa đất số 40, tờ bản đồ số 53, thôn Ngọc Thành với diện tích chỉ là 2.000m2 nhằm mục đích san lấp, cải tạo mặt bằng đất sản xuất kinh doanh; thời gian san lấp, cải tạo mặt bằng là 80 ngày.
Tuy nhiên đến nay, diện tích khai thác đất đã nằm ngoài con số được cho phép gấp nhiều lần. Để làm được điều này, chủ sở hữu đã tự thỏa thuận với người dân xung quanh thửa đất của mình để mua lại đất đồi nhằm khai thác trái phép.
Báo cáo sự việc qua điện thoại?
Làm việc với phóng viên, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân xã Đồng Tân Chu Công Chức khẳng định có tình trạng khai thác đất như người dân phản ánh, hoạt động san ủi, khai thác đất trên không được cơ quan có thẩm quyền cấp phép.
Ông Chu Công Chức cho biết “xã cũng có giám sát hoạt động này, nhưng để xử lý triệt để là rất khó vì chủ yếu hoạt động được thực hiện về đêm và vào thứ Bảy, Chủ nhật. Nhiều khi chúng tôi lên kiểm tra, máy đã dừng làm việc, không bắt được trực tiếp nên rất khó trong công tác xử lý. Nhận thấy sự việc tương đối nghiêm trọng, tôi đã trực tiếp báo cáo chủ tịch Ủy ban Nhân dân xã (qua điện thoại) để có những biện pháp xử lý.”
Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân xã Đồng Tân chia sẻ thêm khi được cấp phép cải tạo mặt bằng với diện tích 2.000m2 thuộc thửa đất số 40, tờ bản đồ số 53 tại thôn Ngọc Thành, ông Tuân đã san ủi vượt mốc giới cho phép 305m2, Ủy ban Nhân dân xã và ngành chức năng huyện Hữu Lũng đã lập biên bản ngày 4/2 vừa qua, trong đó yêu cầu ông Tuân dừng ngay hoạt động san ủi trái phép. Từ đó đến nay, hoạt động san ủi trái phép vẫn diễn ra và hậu quả là khoảng 6-7ha đất đồi đã bị san phẳng.
“Để xảy ra sự việc như này cũng có một phần lớn trách nhiệm của xã,” Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân xã Đồng Tân phân trần.
Công trường khai thác đất trái phép ngay cạnh quốc lộ 1A. (Ảnh: Quang Duy/TTXVN) Ông Cao Văn Hòa, Phó trưởng Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Hữu Lũng cho biết: “Trong quá trình chủ đơn vị trên tiến hành khai thác, tôi đã giao cho chuyên viên và anh em trong tổ công tác theo định kỳ hàng tuần, tháng, quý. Qua phản ánh, chúng tôi đã cùng Công an huyện đi kiểm tra tuy nhiên không bắt được quả tang nên không xử lý được.”
Việc khai thác tài nguyên đất trái phép diễn ra rầm rộ, công khai ngay Quốc lộ 1A với diện tích, khối lượng lớn lên đến hàng triệu m3 đã khiến người dân sở tại bức xúc. Đáng nói là hoạt động trái phép này diễn ra trong một thời gian dài mà chính quyền xã Đồng Tân và phòng chuyên môn huyện Hữu Lũng không có biện pháp xử lý mạnh.
Bên cạnh đó, việc ngành chức năng tiến hành kiểm tra thường xuyên mà không lần nào bắt quả tang trực tiếp được, cũng khó có thể giải thích rõ ràng cho dư luận.
Làm rõ trách nhiệm
Ngày 26/3, Phó Giám đốc sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Lạng Sơn, Nguyễn Đình Duyệt cho biết, Sở đã có kết quả kiểm tra thực tế và báo cáo Ủy ban Nhân dân tỉnh vấn đề này.
Theo kết luận trong báo cáo số 125/BC-STNMT của Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Lạng Sơn gửi Ủy ban Nhân dân tỉnh Lạng Sơn nêu rõ: Hộ ông Lê Minh Tuân được Ủy ban Nhân huyện Hữu Lũng cho phép san lấp, cải tạo mặt bằng tại Quyết định số 5654/QĐ-UBND ngày 17/12/2019, với diện tích 2.000m2, khối lượng được phép san lấp là 20.000m3.
Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện ông này đã khai thác vượt ra ngoài phạm vi ranh giới được cho phép, khối lượng đất đá khai thác rất lớn.
Trước sự việc nghiêm trọng trên, người dân địa phương đã có phản ánh với trưởng thôn; trưởng thôn đã báo cáo Ủy ban Nhân dân xã Đồng Tân, Ủy ban Nhân dân xã đã báo cáo Ủy ban Nhân dân huyện.
Tuy nhiên, Ủy ban Nhân dân huyện Hữu Lũng vẫn chưa có biện pháp kiên quyết xử lý triệt để, dẫn đến việc khai thác kéo dài trong suốt thời gian từ tháng Một vừa qua đến tháng Ba này với diện tích, khối lượng đất san lấp rất lớn, gây thất thoát tài nguyên, thất thu ngân sách Nhà nước. Trách nhiệm quản lý về đất đai, khoáng sản thuộc Ủy ban Nhân dân huyện Hữu Lũng và xã Đồng Tân./.
