Ảnh minh họa. (Nguồn: AFP) Ngày 27/1, Ủy ban Chống béo phì Lancet (LCO) - tổ chức bao gồm các chuyên gia trong lĩnh vực nông nghiệp, kinh tế và các lĩnh vực khác - đã cảnh báo bệnh béo phì, suy dinh dưỡng và biến đổi khí hậu là những mối đe dọa lớn nhất của nhân loại, đồng thời kêu gọi một kế hoạch bắt buộc cùng khoản viện trợ trị giá hàng nghìn tỷ USD nhằm ngăn chặn những hiểm họa trên.
Báo cáo của LCO đã hối thúc thành lập khẩn cấp quỹ quyên góp 1 tỷ USD, kèm theo các chiến lược hành động về chính sách thực phẩm và sản xuất nhằm hỗ trợ các vấn đề về sức khỏe, môi trường và phát triển kinh tế. Ba nguy cơ trên có mối liên quan chặt chẽ thông qua các phương thức sản xuất nông nghiệp, vận tải, quy hoạch đô thị và sử dụng đất. Điều này sẽ tác động lớn tới dân số và hành tinh.
William Dietz, chuyên gia y tế công tại Đại học George Washington và là tác giả nghiên cứu trên, đã hối thúc quốc tế khẩn trương hành động trước khi quá muộn. LCO cho rằng khoản viện trợ của các chính phủ trị giá 500 tỷ USD cho thịt bò, các sản phẩm làm từ sữa và các ngành công nghiệp thực phẩm khác nên được chuyển đổi sang đầu tư cho các hình thức canh tác lành mạnh và bền vững. Trong khi đó, khoản hỗ trợ 5.000 tỷ USD dành cho nhiên liệu hóa thạch nên được chuyển sang các nguồn năng lượng tái tạo và vận tải bền vững.
[Giới khoa học kêu gọi giải quyết khủng hoảng dinh dưỡng]
Báo cáo nhận định việc ba hiểm họa trên có liên quan mật thiết tới nhau, đã gây nên tình trạng sản xuất hàng loạt thực phẩm nghèo dinh dưỡng, không chỉ dẫn đến béo phì, thiếu dinh dưỡng, mà còn tạo ra lượng khí thải nhà kính lớn, góp phần gây nên tình trạng biến đổi khí hậu. Bên cạnh đó, việc đốt nhiên liệu hóa thạch để sản xuất và phân phối các sản phẩm nông nghiệp đã làm tăng nhiệt độ toàn cầu, gây ra tình trạng khô hạn và các hiện tượng thời tiết khắc nghiệt khác.
Tổ chức Lương Nông Liên hợp quốc (FAO) khẳng định ngành nông nghiệp, lâm nghiệp và các hình thức sử dụng đất khác là nguyên nhân gây ra 1/4 lượng khí thải nhà kính đang làm Trái Đất nóng lên. Theo báo cáo, vấn đề này còn trở nên nghiêm trọng hơn do các nhà lập pháp không chịu hành động, nguyên nhân là do sức ép về lợi ích kinh tế từ các công ty thực phẩm và người dân chưa quyết liệt yêu cầu thay đổi.
Báo cáo dẫn chứng năm 2016, các công ty sản xuất đồ uống có đường đã chi gần 50 triệu USD vận động hành lang nhằm chống lại các sáng kiến của Chính phủ Mỹ trong việc giảm lượng tiêu thụ của loại đồ uống này, vốn gây ra các bệnh suy dinh dưỡng và béo phì.
Ước tính mỗi năm có khoảng 4 triệu ca tử vong trên thế giới liên quan tới bệnh béo phì và khoảng 815 triệu người ở trong tình trạng suy sinh dưỡng mãn tính. Trước tình trạng này, LCO đã nêu bật tầm quan trọng của một thỏa thuận quốc tế bắt buộc, với quy mô tương tự như Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu năm 2015, nhằm xử lí, cải thiện quy trình sản xuất và phân phối thực phẩm.
Cách đây 3 năm, gần 200 nước đã đạt được nhất trí tại thủ đô Paris (Pháp) về một thỏa thuận cắt giảm lượng khí thải nhà kính nhằm giữ cho nhiệt độ toàn cầu không tăng quá 2 độ C so với thời kỳ tiền công nghiệp, cũng như theo đuổi những nỗ lực nhằm hạn chế nhiệt độ tăng quá 1,5 độ C./.
