Tổ công tác làm nhiệm vụ xác minh điểm thi tại Sơn La. (Ảnh: Hữu Quyết/TTXVN) Gian lận thi Trung học phổ thông quốc gia 2018 tại Sơn La tiếp tục là một “cơn địa chấn” trong ngành giáo dục khi quy trình gian lận tinh vi hơn nhiều so với tại Hà Giang, gây khó khăn cho công tác điều tra.
Sửa bài thi trắc nghiệm trước khi quét
Cụ thể, theo quy trình chấm thi trắc nghiệm trung học phổ thông sẽ trải qua bốn khâu.
Thứ nhất là quét bài thi (phiếu trả lời trắc nghiệm của thí sinh) thành dạng ảnh. Thứ hai là nhận dạng ảnh chụp quét, in ra đĩa CD1, gửi về Bộ Giáo dục và Đào tạo. Thứ ba là xử lý lỗi bài thi. Thứ tư là chấm thi.
Tại Hà Giang, theo kết luận của Tổ công tác Bộ Giáo dục và Đào tạo, việc gian lận điểm thi được thực hiện theo quy trình ngược.
Theo đó, khâu quét bài thi, in đĩa CD vẫn được thực hiện đúng quy định. Nghi phạm Vũ Trọng Lương, Phó Phòng Khảo thí và Quản lý chất lượng giáo dục, Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Hà Giang đã can thiệp, sửa chữa bài thi trong khâu xử lý lỗi và chấm thi.
Sau khi đã sửa xong ở khâu này, ông Lương quay lại sửa bài thi gốc của thí sinh nhưng chưa kịp quét lại bài thi sau khi sửa.
[Công bố kết quả chấm thẩm định điểm thi THPT Quốc gia ở Lâm Đồng]
Vì vậy, sau khi Tổ công tác của Bộ Giáo dục và Đào tạo vào cuộc kiểm tra thì ảnh bài thi của thí sinh vẫn là ảnh bài thi gốc. Do đó, đối chiếu ảnh bài thi này với điểm bài thi chấm và với bài thi gốc (đã bị sửa) thì dễ dàng phát hiện ra có sự khác biệt. Điểm thật của thí sinh vì thế cũng dễ được khôi phục.
Tuy nhiên, tại Hội đồng thi tỉnh Sơn La, việc can thiệp bài thi của thí sinh được thực hiện ngay từ đầu. Theo đó, bài thi đã được sửa chữa trước khi quét ảnh gửi về Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Thông tin tại buổi họp báo trưa nay, ngày 23/7, ông Mai Văn Trinh, Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng, Bộ Giáo dục và Đào tạo, khẳng định tính chất của vụ việc ở Sơn La rất khác so với Hà Giang.
“Bằng các biện pháp nghiệp vụ, đã phân tích, cho thấy ảnh bài thi trắc nghiệm đã bị xóa và ảnh bài thi trắc nghiệm để xuất ra dữ liệu gửi về Bộ Giáo dục và Đào tạo để chấm bài là hoàn toàn giống nhau,” ông Trinh cho biết.
"Tại sao chưa xác định được số bài thi trắc nghiệm bị sửa điểm là bao nhiêu vì theo quy trình chấm trắc nghiệm thì file ảnh quét lưu lại để chấm hiện nay đang phù hợp với phiếu trả lời trắc nghiệm của thí sinh. Đó chính là lý do mà chúng tôi không tiến hành chấm thẩm định bài thi trắc nghiệm ở Sơn La mấy ngày qua," ông Trinh nói.
Với phương thức gian lận này, việc điều tra đã vượt ra ngoài khả năng của Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Công an đã vào cuộc điều tra sai phạm tại Sơn La. Kết quả điều tra của Bộ Công an cho thấy, đã có dấu hiệu sửa chữa trên phiếu trả lời trắc nghiệm của thí sinh.
Trước thực trạng này, ông Mai Văn Trinh cho biết, tạm thời vẫn công nhận kết quả thi các môn trắc nghiệm của các thí sinh đã được công bố ngày 11/7. Kết quả này tạm thời vẫn được sử dụng để xét công nhận tốt nghiệp Trung học Phổ thông và xét tuyển sinh đại học, cao đẳng sư phạm, trung cấp sư phạm năm 2018 theo quy chế.
Thí sinh dự thi trung học phổ thông quốc gia. (Ảnh: TTXVN) Bài thi tự luận được nâng 4,5 điểm
Căn cứ thực tế và theo Quy chế, Tổ công tác của Bộ Giáo dục và Đào tạo đã tiến hành đối chiếu điểm thi trên bài thi tự luận môn Ngữ văn của tất cả các thí sinh với biểu kết quả chấm thi được in ra từ phần mềm hỗ trợ chấm (điểm đã nhập vào máy). Kết quả sau khi đối chiếu, cơ bản điểm ghi trên bài thi môn Ngữ văn với điểm trên máy tính giống nhau.
Tuy nhiên, 17 bài thi có sự khác nhau giữa điểm ghi trên bài thi và điểm đã nhập vào máy (chênh lệch từ 0,25 đến 2,0 điểm). Tổ công tác yêu cầu Hội đồng thi Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Sơn La rà soát, đối chiếu, sửa chữa lại sai sót về việc nhập điểm của 17 bài thi môn Ngữ văn nói trên. Tổ công tác cũng yêu cầu Sở tiếp tục rà soát biểu điểm đã công bố toàn bộ điểm môn Ngữ văn với kết quả trên từng bài thi. Nếu có sai sót, đề nghị cập nhật sửa chữa và thông báo cho thí sinh được biết.
Bên cạnh đó, từ ngày 20/7, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành Quyết định số 2651/QĐ-BGDĐT về việc thành lập Hội đồng chấm thẩm định bài thi Kỳ thi Trung học phổ thông quốc gia năm 2018. Hội đồng chấm thẩm định đã tiến hành chấm thẩm định 110 bài thi môn Ngữ văn nghi vấn có dấu hiệu điểm cao bất thường theo quy định của Quy chế thi.
Kết quả chấm thẩm định cho thấy có 12 bài thi có điểm thấp hơn so với chấm lần đầu từ 1 điểm điểm trở lên, trong đó có một bài có điểm thấp hơn 4,5 điểm so với chấm lần đầu.
Kết quả chấm thẩm định của 110 bài này được sử dụng để xét công nhận tốt nghiệp trung học phổ thông và xét tuyển sinh đại học, cao đẳng, trung cấp năm 2018 theo quy chế. Ngoài ra, Hội đồng thi Sở Giáo dục và Đào tạo Sơn La có trách nhiệm thông báo kết quả chấm thẩm định cho các thí sinh được biết.
Theo ông Mai Văn Trinh, những sai phạm tại Hội đồng thi Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Sơn La đã vi phạm nghiêm trọng quy chế thi. Bộ Giáo dục và Đào tạo kiên quyết chỉ đạo xử lý nghiêm các cá nhân, tập thể vi phạm, theo quy định để đảm bảo kỷ cương, nghiêm túc của Kỳ thi Trung học phổ thông quốc gia.
"Bộ cùng cơ quan công an đang tích cực điều tra, xác minh, làm rõ, củng cố hồ sơ để xử lý các cá nhân liên quan theo quy định. Ngay khi có kết quả điều tra, sẽ thông tin cho các cơ quan truyền thông,” ông Mai Văn Trinh nói.
